Wraz z najlepszymi życzeniami Bożonarodzeniowymi i Noworocznymi pragniemy Państwu przekazać kolejny, już trzydziesty piąty, felieton ks. dr. Kazimierza, tym razem pod tytułem: O rytuałach bożonarodzeniowych. Autor pragnie tą drogą podzielić się z Rodakami słowem, zaprosić do wspomnień oraz złożyć świąteczne życzenia. Tym razem, oprócz wersji online, będzie również możliwość przeczytania felietonu w tradycyjnej formie papierowej, Oleśnickie Echa będą bowiem kolportowane w takiej właśnie formie w pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia.
Felieton wcale niepolityczny (35)
O rytuałach bożonarodzeniowych
Rytuał to oswajanie Tajemnicy
Kolejne fale i mutacje COVID 19 wędrują po świecie i zaglądają do każdego zakątka ziemi, a tu czas biegnie swoim torem i rozpędem ku wieczności, przynosząc nam kolejne rocznice i świętowania. I tak przed nami meta do zatrzymania: Święta Bożego Narodzenia, czyli Pamiątka Urodzenia Wcielonego Słowa (Pana Jezusa) z Dziewicy Maryi. To święta dla wielu z nas najpiękniejsze i przywołujące radosne wspomnienia z dzieciństwa. Dziś wiemy, że Syn Boży stał się człowiekiem, aby nas obdarzyć darem dziecięctwa Bożego i zbawienia.
I to jest główna treść tego święta, którego Tajemnicę pokolenia próbowały oswoić różnymi rytuałami (obrzędami, zwyczajami i symbolami). Z czasów mego dzieciństwa pamiętam takie, które odeszły już w niebyt, ale nie o nich chcę pisać, tylko o tych jeszcze żywych, aby dalej żyły również w XXI wieku.
SIANKO POD OBRUSEM – przypomina o narodzeniu Jezusa w ubóstwie, jak opiewają kolędy i pastorałki. Wiem, że niedługo nie będzie takie proste zdobyć garstkę siana, bo przecież znikają łąki.
WYPATRYWANIE PIERWSZEJ GWIAZDKI – to symboliczne nawiązanie do Gwiazdy Betlejemskiej. Wraz z pierwszą gwiazdką rozpoczynamy wieczerzę wigilijną, na którą składa się 12 postnych potraw (np. biały barszcz, czerwony barszczyk z uszkami, zupa grzybowa, zupa rybna lub owocowa, karp pod różnymi postaciami, kutia, pierogi z kapustą i grzybami, kluski z makiem, kompot z suszonych owoców). Należy spróbować każdej z nich.
DODATKOWE NAKRYCIE – dla niezapowiedzianego gościa; to także symbol pamięci o naszych bliskich, którzy są daleko, a także o tych, którzy zmarli w tym roku.
MODLITWA I EWANGELIA – Wieczerzę rozpoczyna wspólna modlitwa i czytanie fragmentu Ewangelii o narodzinach Jezusa. Potem następuje DZIELENIE SIĘ OPŁATKIEM
i składanie życzeń, ewentualnie przepraszanie (każdy z każdym); gest ten symbolizuje łączność między wszystkimi i wzajemne poświęcenie się jednych dla drugich.
CHOINKA i SZOPKA – świerk lub jodła jest symbolem życia (ubiera się ją rano w wigilię); przypomina, że Bóg przywrócił człowiekowi dar nieśmiertelności, a prezenty pod choinką obrazują, że Bóg jest hojny i dobry. Szopka papierowa czy figurowa (albo sam żłóbek) pozwala wyobrazić sobie miejsce narodzenia Jezusa.
ŚWIECA WIGILIJNA – w ostatnich latach Caritas w ramach Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom oferuje specjalną świecę wigilijną, która zapalona podczas wieczerzy jest symbolem nadejścia Zbawiciela, który sam będąc światłem i życiem, rozjaśnia ciemności i daje życie.
WSPÓLNE KOLĘDOWANIE – najlepiej własnym głosem, ale coraz częściej wyręczamy się płytami, radiem i telewizją. Tu i tam zjawiają się grupy kolędników z gwiazdą i śpiewem, a czasem i z szopką.
Niewiele już tego zostało. Pamiętajmy chociaż o tej reszcie i nie upraszczajmy rytuałów Godnych Świąt, nie dajmy odciąć się od korzeni tradycji, bo one tworzą naszą tożsamość i łączą nas z pokoleniami, które żyły wcześniej od nas.
A my rzućmy wszystko, odstawmy na bok i biegiem do Betlejem. Niech każdy się cieszy i raduje, że Zbawcę swego znajduje w szopie przy Betlejem. Błogosławionych Świąt Bożego Narodzenia i szczęśliwego Nowego Roku 2022!
Kazimierz Wójtowicz CR