Jak wynika z przeprowadzonych badań, głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza jest niska emisja powstająca przy spalaniu słabej jakości paliw w przestarzałych piecach podczas ogrzewania domów jednorodzinnych i budynków wielomieszkaniowych.

Mając na celu eliminację źródeł pogarszających jakość powietrza w naszym regionie, Sejmik Województwa Świętokrzyskiego w dniu 29 czerwca 2020 r. przyjął uchwałę Nr XXII/292/20 w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa świętokrzyskiego ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw, tzw. „uchwałę antysmogową”. Zgodnie z tą uchwałą wszystkie nowe kotły na paliwa stałe instalowane po 1 lipca 2026 roku muszą spełniać wymagania tzw. ekoprojektu (dyrektywy unijnej, która określa normy emisji zanieczyszczeń dla urządzeń grzewczych). Ponadto od lipca 2021 roku w świętokrzyskim obowiązuje też zakaz spalania niektórych paliw stałych, m.in. węgla brunatnego, drobnego węgla kamiennego, mułów i flotokoncentratów i paliw zawierających biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20%, których spalanie powoduje największą emisję zanieczyszczeń.

Najważniejszym założeniem uchwały antysmogowej jest jednak likwidacja kopciuchów. Zgodnie z obowiązującymi przepisami od 1 lipca 2023 roku kotły klasy 1 i 2 oraz bez podanego oznaczenia będą niedozwolone, a za ich użytkowanie może grozić mandat lub grzywna (do 5 tys. zł). Piece klasy 3 i 4 mają zniknąć ze świętokrzyskich budynków do końca czerwca 2024 roku.

Dolegliwości takie jak: drapanie w gardle, brak energii, złe samopoczucie, kaszel, duszności, łzawiące oczy często przypisujemy ogólnemu osłabieniu czy przeziębieniu nie zdając sobie sprawy, że są to właśnie negatywne skutki oddychania zanieczyszczonym powietrzem.

Co wprowadza uchwała antysmogowa?

Uchwała wprowadza ograniczenia w zakresie jakości stosowanych paliw oraz użytkowanych pieców. Wskazuje też terminy obowiązujących zakazów:

Od dnia 1 lipca 2021 r. – zakaz  palenia: mułem i flotami węglowymi, węglem brunatnym i kamiennym o uziarnieniu poniżej 3 mm oraz paliwami zawierającymi biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20%.

Od dnia 1 lipca 2023 r. – zakaz użytkowania kotłów pozaklasowych tzw. kopciuchów (według normy PN-EN 303-5:2012).

Od 1 lipca 2024 r. – zakaz użytkowania kotłów spełniających 3 i 4 klasę.

Od 1 lipca 2026 r. – wolno użytkować kotły spełniające wymagania ekoprojektu.

Od 1 lipca 2026 r. – nie wolno użytkować kotłów na paliwo stałe w budynkach, jeśli istnieje możliwość przyłączenia budynku do sieci gazowej lub ciepłowniczej.